Lưu ý:
- Đây là những ý kiến nhận xét chủ quan của tôi, nếu không đồng ý, các bạn có thể góp ý ở dưới.
- Tên tiếng Việt của tên các bài hát đa phần được lấy từ Zing MP3 (trừ Trắc trở đường đời tôi lấy từ youtube dichnhac).
Kể từ ngày thành lập (đầu 1983) đến thời điểm trên chỉ vỏn vẹn có 10 năm, tuy nhiên những bài hát kinh điển của band đều tập trung trong khoảng thời gian này. Sau đây là list các bài hát kinh điển nhất cũng như những bài hát hay nhất của từng thành viên đã thể hiện:
1. Huỳnh Gia Câu
Là linh hồn của Beyond, là người viết nên những bài hát mà bất cứ ai khi nhắc đến Beyond đều nhớ đến: Trời cao biển rộng, Năm tháng vinh quang, Amani,… Sức sáng tạo của anh dường như không bao giờ cạn: ít nhất 50% số bài trong mỗi album do anh viết nhạc. Những bài hát do anh viết dù được nhiều người biết đến hay chưa được biết tên đều khiến người nghe nhớ mãi. Giọng của Gia Câu có thể lên cao hơn những thành viên còn lại và anh có thể giả thanh được, giọng lên cao rất đẹp, và quãng trầm của anh rất dày và ấm (giọng của Huỳnh Gia Cường là baritone rồi, liệu giọng Gia Câu có phải tenor không? Tôi không rành nhạc lí lắm). Không chỉ có vậy, trong giọng hát của anh vừa có uy lực lớn, vừa ẩn chứa suy nghĩ về cuộc đời, về lí tưởng, có lúc thì da diết khiến người khác cảm động (mặc dù có thể bạn không biết tiếng, bạn không hiểu bài hát có ý nghĩa như thế nào). Có thể bạn thấy anh không phải quá gằn giọng để hát, nhưng khi bạn nghe những bài hát do anh hát trong khoảng thời gian này và do những thành viên khác của Beyond hát về sau này, bạn sẽ thấy sự khác biệt rất lớn: dù họ có hát gằn giọng với những bài hát mạnh mẽ hay hát những bài nhẹ nhàng, êm dịu hơn thì vẫn thiếu đi uy lực của giọng hát hay thiếu đi cái “tình” - từ suy nghĩ, nỗi lòng mà thể hiện qua giọng hát. Dù hát nhanh hay chậm, mỗi từ anh hát đều gọn gàng, dứt khoát mà vẫn có sự ngân vang lan toả khắp trái tim người nghe, tất cả những yếu tố đó đều đầy đủ mà hài hoà.
Thế giới này sẽ chỉ có một Huỳnh Gia Câu, một và chỉ một mà thôi!
Những bài hát do anh thể hiện mà bạn nên nghe:
#1. Những bài hát vào hàng kinh điển của Beyond:
#2. Ai cùng tôi phiêu bạt (誰伴我闖蕩) (bản thân tôi thấy thật khó để dịch tên bài hát này ra tiếng Việt): Nếu bạn từng xem phim Beyond’s Diary, bạn sẽ nhớ mãi phân đoạn Gia Câu đứng ở ban công nhìn ra và nghĩ về bản thân, về tương lai với nhạc nền chính là bài hát này.
#3. Trường thành (長城). Bên cạnh đó, bản live trong Unplugged Live 1993 và bản tiếng Nhật của bài này cũng rất hay.
#4. Nhìn xa (遙望) (tôi đoán nghĩa của bài này còn vượt ra ngoài cái chữ “xa”)
#5. Tạm biệt lý tưởng (再見理想) (1986, trong album cùng tên): bản này dài hơn bản 1988 (album Cảnh sát bí mật - 秘密警察), tuy nhiên cả 2 bản đều rất hay. Bản năm 1988 phối lại với dấu ấn của các nhạc cụ khác rõ ràng hơn.
#6. Thích em (喜歡妳): bài hát duy nhất về tình yêu mà Gia Câu viết cả nhạc và lời (Thật lòng yêu mẹ - 真的愛妳 do Tiểu Mỹ viết lời và Tình nhân - 情人 do Lưu Trác Huy viết lời, kể cả bài Trắc trở đường đời - 灰色軌跡 (nhạc phim Thiên nhược hữu tình) cũng do Lưu Trác Huy viết lời). Khi tôi biết lai lịch bài hát này thì tôi càng thấm thía rằng bài hát này trong Beyond chỉ có Gia Câu hát bài này là hay nhất (tôi nghe bản Huỳnh Gia Cường hát live năm 2003 hát câu đầu xong thì tắt luôn, xin lỗi Gia Cường), bởi nó là tiếng lòng của anh, tình cảm của anh.
Các bạn nên xem bản live năm 1991 của Gia Câu. Anh hát live bài này có 2 lần trong concert của Beyond, 1 lần vào năm 1989, 1 lần vào năm 1991, nhưng mọi người thường nhớ đến bản live năm 1991 của anh hơn. Ngoài lề: bạn có thể nghe bản cover của GEM Đặng Tử Kỳ.
#7. Tình nhân (情人): một bài hát về tình yêu khác. Nghe xong bạn sẽ thấy đau lòng (gần như bị thất tình). Các bản cover khác: GEM, Cổ Cự Cơ, Trương Học Hữu
#8. Tuế nguyệt vô thanh (歲月無聲): bên cạnh bản thu âm thì bản live 1991 cũng cực chất.
#9. Những bài hát không phải quá nổi tiếng nhưng lại rất đặc biệt:
- Nông dân (?) (農民): Bạn sẽ được nghe giọng trầm ấm của Gia Câu - hiếm lắm mới có bài Gia Câu hát trầm đấy! Tôi vẫn nói đùa đây là bài hát “tán gái” của Beyond được viết lại lời mới nghiêm túc hơn. Bài hát “tán gái” ở đây là bài hát của 4 bạn trẻ Văn, Võ, Anh, Kiệt hát để “tán” 4 cô gái trong phim Happy Ghost IV.
- Đuổi theo kí ức (追憶) (tên dịch sang tiếng Việt hơi kém hay, *** ** Zing MP3): tôi đảm bảo bạn sẽ không muốn nghe người khác hát bài này. Lần trước tôi nghe Gia Cường (lại là anh…) hát live năm 2005 mà thấy… hết hơi, vì Gia Cường hát “dài dòng” quá, hơn nữa không lên được những đoạn lên giả thanh, chỉ lên ở lưng chừng nên nghe hơi kém đẹp.
- Papa Mama (爸爸媽媽): bạn muốn nghe Gia Câu đọc rap? Hãy nghe bài này ngay!
Không thể kể ra hết những bài hát hay của Gia Câu được, bởi vì số lượng quá nhiều và chiếm 100% số bài anh thể hiện =)) Hãy từ từ tìm hiểu và cảm nhận những bài hát do anh thể hiện, bạn sẽ không phải hối hận!
Ngoài lề: Nhạc Gia Câu viết hay miễn chê. Ngoài nghe những bản thu âm, bạn nên nghe Gia Câu hát live. Không hay không lấy tiền =))
2. Huỳnh Quán Trung (A Paul)
Đáng lẽ ra tôi nên viết về Gia Cường hay về Diệp Thế Vinh trước, nhưng vì A Paul có nhiều điểm đặc biệt hơn nên tôi sẽ nói trước.
Tôi cảm tưởng như giọng của A Paul rất trong mà mạnh mẽ, tuy nhiên lực trong giọng hát của A Paul không bằng Gia Câu được. Tone giọng của A Paul cũng là baritone, không lên được quá cao, nhưng đa số các nốt cao của A Paul đều tốt. Tuy nhiên, có những đoạn A Paul đáng ra nên ngân dài hơn để người nghe không cảm thấy cụt. Giọng của A Paul trong thời gian này rất tốt và có tiềm năng phát triển hơn nữa. Tuy nhiên, sau tháng 7/1993, giọng của A Paul dần dần mất đi lực trong giọng hát và đục dần, có những bài anh hát tốt nhưng không hay được như trong giai đoạn này nữa. Tôi sẽ nói cụ thể hơn ở bài sau.
Trong giai đoạn này, A Paul là người sáng tác và thể hiện ca khúc nhiều thứ 2, chỉ sau Gia Câu. Hơn nữa, ngón đàn của A Paul rất điêu luyện, bạn có thể xem kĩ hơn trong các bản live và các MV.
Những bài hát do A Paul thể hiện bạn nên nghe: #1. Vọng tưởng (妄想): một phong cách đặc biệt. Bản live trong Unpluggged Live 1993 mang một phong cách khác nữa, rất đáng nghe.
#2. Tha thứ cho anh hôm nay (原諒我今天): “tôi sẽ tha thứ cho anh” - I said
#3. Quê hương ấm áp (温暖的家鄉): tình cảm yêu quê hương chân thành. MV đẹp lắm =))
#4. Mong anh có thể (願我能): một bài hát nhẹ nhàng khác. Bạn nào biết tiếng có thể vào baike.baidu.com đọc về tiểu sử bài hát này. Tôi thấy loáng thoáng là bài này có vẻ là một bài hát buồn. Xem thêm bản live 1991, có 2 giọng bè, tiếng đàn live của Gia Câu, nghe kĩ xem có gì không nha =))
#5. Ngày tháng đã qua (逝去日子): nhạc và phần lĩnh xướng của A Paul rất hay. Về sau này chính A Paul hát live bài đó vào năm 2005 nhưng không còn được hay như năm 1989 (thời điểm phát hành album Beyond IV - trong album đó có bài hát này) nữa. “Ngày xưa ấy” có Gia Câu, còn sau này thì không :(
#6. Thế giới ngày mai (明日世界): “kì vọng có thể thay đổi thế giới với hai bàn tay này” (dịch 1 câu trong lời bài hát). Whoa.
#7. Đại địa (大地): bài hát mang không khí cách mạng (xin lỗi nhưng tôi bật cười khi xem MV của bài này). Bản live 1991 có phần chơi nhạc nghe rất phê ^^. Bài này mặc dù cũng nổi tiếng nhưng tôi không thích bài này lắm.
3. Huỳnh Gia Cường
Là em trai của Huỳnh Gia Câu nên sẽ có đôi lúc bạn sẽ nghe tưởng như là Gia Câu hát mà thực ra là Gia Cường hát, có một chút gì đó giống nhau giữa hai anh em (hơi xấu hổ khi tôi ban đầu nghĩ Gia Cường với A Paul là hai anh em). Tuy nhiên, các chữ của Gia Cường hát không được gọn như Gia Câu, sau này Gia Cường hát càng “dài dòng” (càng kém gọn), cộng thêm không lên được cao như Gia Câu nên khi Gia Cường hát những bài của Gia Câu nghe kém hay hơn hẳn. Tuy nhiên, những bài do Gia Cường hát trong quãng thời gian này không bộc lộ quá nhiều những nhược điểm trong giọng hát của Gia Cường, hơn nữa giọng (cả giọng hát lẫn giọng nói) của Gia Cường hơi baby, do vậy nghe vẫn thấy thích.
Những bài hát hay nhất của Gia Cường:
#1. Đêm mưa lạnh (冷雨夜): tiếng lòng của thanh niên chia tay bạn gái để đến với âm nhạc. Kiểu hát của Gia Cường lại tạo nên hiệu ứng tốt: người nghe cảm thấy càng day dứt, đau khổ hơn. Tuy nhiên, có một số chỗ nếu Gia Cường hát luyến thấp dần chứ không phải luyến ngang thì sẽ hay hơn. Bản live năm 1991 có lẽ là bản hay nhất của Gia Cường. Ngoài lề: bạn có thể tìm bản cover của Dương Thừa Lâm, nghe rất cảm xúc.
#2. Đúng sai không phân biệt được (是錯也再不分): quả là một thiếu sót lớn khi quên bài này.
#3. Ngán ngẩm nỗi cô đơn (厭倦寂寞): nghe thấy… cô đơn thật.
#4. Ai làm chúa tể (誰來主宰) (éc): bài này Gia Cường hát chung với A Paul, nhưng tôi để bài hát này ở phần của Gia Cường vì bài này Gia Cường hát tốt.
#6. Yêu em tất cả (Zing MP3 dịch ngược thì phải?) (愛妳一切)
4. Diệp Thế Vinh (A Vinh)
Vai trò thể hiện ca khúc của anh không được thể hiện nhiều. Trong album Tạm biệt lí tưởng 1986, anh tham gia viết lời cho vài ca khúc. Về sau, anh có viết nhạc và có viết lời 1 số ca khúc nhưng rất ít (<= 1 bài/album). Trong giai đoạn này, anh chỉ hát duy nhất bài Sự sở hữu hoàn toàn (完全的擁有): bản CD, bản live 1991.
Giọng của anh “là phiên bản yếu hơn của Gia Câu” (theo 1 youtuber), dường như anh chưa biết cách hát, chưa biết cách truyền lực vào trong giọng hát. Tôi nói là chưa biết vì về sau này, anh hát hay hơn hẳn vì người nghe đã cảm nhận được lực trong giọng hát của anh, kết hợp với chất nhẹ nhàng như tự sự mà phảng phất chút lãng mạn vốn có của anh. Về tổng thể, dù kiểu hát của anh có chút nhược điểm khi luyến thấp dần nhưng giọng hát của anh vẫn rất tốt, phù hợp để hát những bài hơi chậm và nhẹ nhàng (tôi sẽ bàn kĩ hơn ở phần sau). Ngoài ra, theo như tôi thấy, A Vinh hát live hay hơn bản thu âm, bạn có thể xem phần biểu diễn của anh trong concert Live 1991 để kiểm chứng (tôi nhớ mãi hôm đó anh mặc quần đùi <3).
Ngoài lề: Phong cách sáng tác nhạc của A Vinh hơi khác biệt so với những người còn lại trong band, khi bạn nghe có thể sẽ thấy hơi kì cục. 2 bài anh sáng tác nhạc là Thời đại modern (摩登時代) và 無無謂 (tôi không biết dịch thế nào cho phải).
5. Những bài hát cả nhóm hát chung
Tựu chung lại, 4 người trong Beyond đều có giọng hát riêng và phong cách (sáng tác) riêng, nhưng khi hoà quyện với nhau thì đều rất hoà hợp. Khi hát với nhau, cả 4 người đều làm rất tốt phần của mình.
Những bài hát chung của cả band:
#2. Chiến thắng tâm ma (戰勝心魔): nhạc chủ đề phim Happy Ghost IV, nên xem vì lời bài hát khá phù hợp với nội dung phim.
#3. Bài hát “tán gái” (文武英杰宣言): cũng là nhạc phim Happy Ghost IV. Giọng của A Vinh trong bài hát này hơi khác so với các bài hát anh tham gia hát mà được thu album.
#4. Đừng do dự nữa (不再猶豫): nhạc chủ đề phim Beyond’s Diary. Trong phim, ở phần 2 của bài hát (phần A Paul và A Vinh hát solo từng người rồi hát chung), nhân vật Lâm Thế Vinh bước ra phía trước sân khấu, cầm mic hát rất to nên bạn sẽ thấy giọng của A Vinh át gần hết giọng của A Paul khi 2 người hát chung. Bài hát trong bản thu đĩa cũng như vậy, còn trong concert Live 1991 bạn sẽ thấy giọng A Paul nổi bật hơn giọng A Vinh.
#5. Tạm biệt lí tưởng (1988) (再見理想)
#6. Trả cho người không biết bảo vệ môi trường (bao gồm anh) (dịch ra tiếng Việt nghe thốn thế nhỉ?) (送給不知怎去保護環境的人(包括我))
Ngoài ra, bạn hãy thử nghe 無無謂. Bài này ngắn thôi (> 2’ một chút), nhưng tôi đố bạn đoán được câu nào do ai hát đấy.
Có rất ít channel ở VN dịch nhạc Beyond, phần vì họ không nghe rock, phần vì họ thường dịch những bài kinh điển của Beyond (< 10 bài).
YT AM900: Vietsub nhạc Beyond và 1 số ca sĩ khác.
Account bilibili 李肖雅, có các video chất lượng cao về Beyond, đặc biệt là series 12 tập Beyond放暑假 với size video lớn hơn và đẹp hơn rất nhiều bản các kênh YT khác chia sẻ (như là được phục chế lại), tất cả đều có sub Trung (1 điểm trừ là sub tiếng Trung giản thể). Kênh YT của account này là CXCXC ZX, đã bay màu từ tháng 8/2018 :(
YT channel Beyondmusicnet (hình như là Beyond Fanclub quốc tế).
YT channel Joan Chen, có 1 số show “lạ hoắc” và 1 số video mới lạ khác của Beyond (đa số đều là audio).
[less recommended] YT channel satordie, có dịch 1 số bài của Beyond, dạo này hay up nhạc của Vương Kiệt, dịch chưa tốt lắm, bạn có thể xem để ủng hộ.
https://hkmusic-film.github.io/new-page/Beyond-music/
https://space.bilibili.com/2695789